Mensen die laaggeletterd zijn, hebben grote moeite met lezen en schrijven. Maar, ze zijn geen analfabeet. Laaggeletterde mensen hebben daardoor bijvoorbeeld meer moeite met het begrijpen van teksten, het invullen van formulieren en het voorlezen aan hun kinderen. Ze beheersen het Nederlands lezen en schrijven niet op het eindniveau vmbo of niveau mbo-2/3. Vaak vinden ze rekenen ook lastiger. Al deze zaken zorgen vaak ook voor een slechtere gezondheid.

Laaggeletterdheid heeft nog meer grote gevolgen. Zo zorgt het voor schaamte en onzekerheid. Daarnaast zijn veel laaggeletterden afhankelijk van hulp van anderen. En, ook niet onbelangrijk: ze hebben moeite met het vinden van een goede baan.

Hoeveel herken je laaggeletterdheid?

Er zijn een aantal dingen waar je op kunt letten om te zien of iemand signalen van laaggeletterdheid vertoont. 

• Moeite met het lezen van eenvoudige boeken of teksten
• Problemen bij het invullen van formulieren
• Gebrek aan zelfvertrouwen bij het lezen en schrijven
• Moeite met het begrijpen van instructies
• Beperkte woordenschat
• Veel grammaticale fouten
• Problemen met het gebruik van apparaten als de computer 

Hoe ontstaat laaggeletterdheid?

Laaggeletterdheid kan verschillende oorzaken hebben, zoals:

• Slecht onderwijs in iemands jeugd
• Vroeg school verlaten, bijvoorbeeld omdat iemand moest werken
• Weinig stimulatie op jonge leeftijd (bijvoorbeeld wanneer je in een taalarm gezin opgroeit)
• Een vervelende ervaring met school in je jeugd
• Taalbarrière doordat je migrant of zelfs vluchteling bent en moeilijk Nederlands leert
• Een beperking hebben die het leren lastig maakt

Hoeveel mensen zijn laaggeletterd?

In Nederland zijn er ongeveer 2,5 miljoen laaggeletterden, wat neerkomt op 1 op de 6 mensen. Dit is een aanzienlijke groep die niet genegeerd kan worden.

Cursussen en hulp voor laaggeletterden

Gelukkig zijn er verschillende cursussen en programma’s beschikbaar om laaggeletterden te helpen om te leren lezen en schrijven. Deze cursussen geven hulp bij het leren lezen, schrijven en communiceren in het Nederlands. Daarnaast zijn er organisaties die specifiek gericht zijn op het ondersteunen van laaggeletterde ouders om hun kinderen te helpen met lezen en schrijven. Een goed voorbeeld hiervan is de bekende Stichting Lezen en Schrijven. Zij proberen de ‘vicieuze cirkel’ van laaggeletterdheid te voorkomen. Zo zorgen ze ervoor dat het probleem niet blijft; laaggeletterde ouders moeten hun laaggeletterdheid niet doorgeven aan hun kinderen.

Als samenleving is het belangrijk dat we laaggeletterdheid serieus nemen en werken aan een toegankelijke wereld. Doe je mee? Samen maken we het verschil?