Taalniveaus worden in de communicatiewereld vaak ingezet om te meten hoe complex een tekst is geschreven. Gek, want eigenlijk zijn taalniveaus gemaakt om te kijken hoe goed iemand een taal kan spreken en begrijpen. Hoe relevant zijn die taalniveaus dan voor de teksten van je organisatie?

Taalniveaus, wat zijn dat eigenlijk?

Om te weten hoe relevant taalniveaus zijn voor je teksten, wil je eerst weten wat taalniveaus zijn. Taalniveaus zijn standaard meetinstrumenten die worden gebruikt om te beoordelen hoe goed iemand een taal kan lezen, schrijven, luisteren en spreken.

In Nederland gebruiken we vaak de niveaus van de commissie-Meijerink. Deze gaan van 1F (aan het einde van de basisschool) tot 4F (het hoogste niveau).

Er is ook een internationaal systeem, het Europees Referentiekader (ERK). Dit gaat van A1 (voor beginners) tot C2 (voor gevorderden). Dat wordt gebruikt om te kijken hoe goed mensen een taal kunnen spreken, lezen, schrijven en begrijpen in verschillende Europese talen.

Taalniveau voor je tekst

Dat ERK-taalniveau wordt ook op teksten ‘geplakt’, om te checken hoe makkelijk of moeilijk een tekst te lezen is. Dus, als een tekst een B1-niveau heeft, betekent dit dat je op een simpele manier schrijft.

Is het relevant voor je communicatie?

We plakken de taalniveaus wel op een tekst, maar is het ook relevant voor je teksten? Ja, dat wel. Het lijkt misschien vreemd om een tekst een specifiek niveau te geven. Maar het is wel belangrijk om te weten dat een tekst begrijpelijk of juist moeilijk kan zijn voor de mensen in je doelgroep. Daarom geven we je deze tips mee:

1.  Ken je doelgroep

Niet iedereen in je doelgroep heeft hetzelfde taalniveau. Sommige mensen hebben meer moeite met het lezen en begrijpen van een tekst dan anderen. Daarom is het goed om je tekst zo toegankelijk mogelijk te maken voor een breed publiek. Bijvoorbeeld door simpele taal te gebruiken, duidelijke illustraties bij de tekst te plaatsen en extra uitleg te geven waar dat nodig is. Zo maak je de tekst begrijpelijker voor mensen met een lager taalniveau én zorg je ervoor dat je boodschap beter overkomt.

2.  Houd rekening met het doel van je tekst

Door je bewust te zijn van het doel van je tekst, zorg je ervoor dat de boodschap duidelijk en effectief wordt overgebracht. Als je bijvoorbeeld een tekst schrijft om mensen te informeren over een nieuw product, is het doel om de tekst helder en gestructureerd te houden, met de belangrijkste informatie duidelijk naar voren gebracht. Als je boodschap op een heldere manier in de eerste alinea naar voren komt, spreek je meer lezers aan.

3.  Vermijd te lange zinnen

Niemand houdt van lange zinnen. Probeer die lange zinnen daarom te vermijden en houd de zinsstructuur eenvoudig. Gebruik ook niet te complexe woorden als dit niet nodig is. Kies voor woorden die algemeen bekend zijn en vermijd daarmee vakjargon, tenzij je zeker weet dat je doelgroep hier vertrouwd mee is (en weet je dat ooit écht zeker?).

4.  Test de begrijpelijkheid van je tekst

Voordat je je tekst de wereld instuurt is het handig m de begrijpelijkheid ervan te testen. Dit kan op verschillende manieren. Je kunt bijvoorbeeld een kleine steekproef doen onder mensen uit je doelgroep om te zien of zij de tekst begrijpen zoals jij bedoeld hebt. Ook kun je gebruik maken van online tools die de leesbaarheid van je tekst analyseren en suggesties geven voor verbetering. Door deze tests uit te voeren, kun je ervoor zorgen dat je tekst voor een breed publiek toegankelijk is en dat je boodschap goed overkomt.

Ja, een taalniveau is relevant

Ja, een taalniveau is relevant voor je teksten. Hoewel het in eerste instantie misschien vreemd lijkt om een tekst een specifiek niveau toe te kennen, is het belangrijk om te erkennen dat niet alle lezers hetzelfde taalniveau hebben. Door rekening te houden met het taalniveau van je doelgroep, kun je ervoor zorgen dat je boodschap begrijpelijk is voor een breed publiek. Het gebruik van simpele taal, het vermijden van te lange zinnen en complexe woorden, en het testen van de begrijpelijkheid van je tekst zijn allemaal manieren om ervoor te zorgen dat je boodschap effectief wordt overgebracht.